قانون یک سوم، یکی از بنیادیترین اصول ترکیببندی در عکاسی است که به عکاسان در خلق تصاویری متعادل و چشمنواز یاری میرساند. این قانون ساده، با تقسیمبندی کادر تصویر به نه قسمت مساوی به وسیله دو خط افقی و دو خط عمودی، نقاط تقاطعی را ایجاد میکند که به عنوان نقاط طلایی شناخته میشوند.
بر طبق این قانون، قرارگیری سوژه اصلی یا عناصر مهم عکس در تقاطع خطوط یا امتداد آنها، به ایجاد حس تعادل و پویایی در عکس کمک میکند و نگاه بیننده را به طور طبیعی به سمت سوژه هدایت مینماید.
مزایای استفاده از قانون یک سوم:
- ایجاد تعادل و پویایی: قرارگیری سوژه در نقاط طلایی، فضایی متعادل و پویا در عکس ایجاد میکند و از قرارگیری آن در مرکز کادر که میتواند تصویری راکد و خستهکننده به وجود آورد، جلوگیری میکند.
- جذب توجه بیننده: نقاط طلایی، نقاطی هستند که به طور طبیعی چشم انسان را به خود جذب میکنند. قرارگیری سوژه در این نقاط، توجه بیننده را به طور مستقیم به المانهای اصلی عکس جلب میکند.
- ایجاد تنوع: قانون یک سوم، تنها یک دستورالعمل نیست، بلکه ابزاری خلاقانه است که به عکاسان در یافتن زوایای جدید و ترکیببندیهای منحصر به فرد کمک میکند.
کاربردهای قانون یک سوم:
- عکاسی پرتره: قرارگیری چهره سوژه در یکی از نقاط طلایی، به خلق پرترهای جذاب و متعادل کمک میکند.
- عکاسی منظره: با استفاده از قانون یک سوم، میتوان خطوط افق، کوهها، درختان و سایر عناصر مهم منظره را به طور چشمنوازی در کادر جای داد.
- عکاسی معماری: خطوط صاف و هندسی معماری، به خوبی با خطوط راهنمای قانون یک سوم هماهنگ میشوند و میتوان از این قانون برای تأکید بر تقارن یا عدم تقارن در بنا استفاده کرد.
نکات مهم در استفاده از قانون یک سوم:
- قانون، نه الزام، بلکه پیشنهاد: قانون یک سوم، یک دستورالعمل انعطافپذیر است و عکاسان میتوانند با خلاقیت خود از آن استفاده کنند و یا در مواقعی آن را نادیده بگیرند.
- ترکیببندیهای متقارن: قانون یک سوم، برای ترکیببندیهای متقارن نیز کاربرد دارد. در این حالت، سوژه اصلی در مرکز کادر قرار میگیرد و عناصر دیگر در اطراف آن به طور متعادل چیده میشوند.
- شکستن قانون: گاه میتوان با شکستن عمدی قانون یک سوم، به ترکیببندیهای خلاقانه و چشمگیری دست یافت.
قانون یک سوم، ابزاری قدرتمند در دست عکاسان است که با به کارگیری آن میتوانند عکسهایی جذاب، متعادل و پویا خلق کنند.